Bajt Dżiz

Bajt Dżiz
‏بيت جيز‎
	; Stara szkoła w Bajt Dżiz
Państwo	Mandat Palestyny
Dystrykt	Dystrykt Ramli
Wysokość	200 m n.p.m.
Populacja (1945); • liczba ludności	; 550
Data zniszczenia	30 maja 1948
Powód zniszczenia	atak Sił Obronnych Izraela
Obecnie	Harel, Celafon, Gizo
	Położenie na mapie Mandatu Palestyny Bajt Dżiz
	31°48′46″N 34°57′15″E/31,812778 34,954167
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Bajt Dżiz (arab. بيت جيز) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Ramli w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, po ataku żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana w dniu 20 kwietnia 1948.

Położenie

Bajt Dżiz leżała w zachodniej części Wzgórz Judzkich. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 8 357 ha. We wsi mieszkało wówczas 550 osób^[1].

własność gruntów	powierzchnia gruntów (hektary)
Arabowie	8 202
Żydzi	0
publiczne	155
Razem	8 357

Rodzaj użytkowanych gruntów	Arabowie (hektary)	Żydzi (hektary)
uprawy oliwek	14	0
uprawy nawadniane	36	0
uprawy zbóż	6 529	0
nieużytki	1 763	0
zabudowane	29	0

Historia

Badania archeologiczne prowadzone w tej okolicy wykazały obecność pozostałości fundamentów i cysterny starej wioski arabskiej pochodzącej z około 1334. Miejscowa legenda mówi, że znajdował się tutaj grobowiec szejka Zajda. Jednak współczesna wieś powstała dopiero na początku XX wieku. Lokalna gospodarka była oparta na rolnictwie, głównie na uprawie zbóż, fig, warzyw, migdałów i oliwek. Część okolicznych pól była użytkowana jako pastwiska dla owiec i kóz^[2].

W okresie panowania Brytyjczyków Bajt Dżiz była niewielką wsią. We wsi znajdowała się szkoła i jeden meczet^[1].

Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny arabskie siły atakowały żydowskie konwoje do Jerozolimy. W celu przeciwdziałania tym atakom, żydowska organizacja paramilitarna Hagana postanowiła wysiedlić ludność arabską z okolicznych wiosek, aby w ten sposób pozbawić siły Armii Świętej Wojny naturalnego zaplecza. W dniu 20 kwietnia 1948 wieś zaatakowali żydowscy żołnierze. Prawdopodobnie po tym ataku większość mieszkańców opuściła swoją wieś. Na początku wojny o niepodległość, w dniu 25 maja jeden z batalionów 7 Brygady Pancernej w ramach przygotowań do szturmu na Latrun, planował zająć Bajt Dżiz. Opierano się przy tym na niesprawdzonych informacjach, że wieś jest opuszczona przez mieszkańców. Operacja nie powiodła się, ponieważ napotkano na silny opór arabskiej milicji. Ostatecznie wieś zajęto 27 lub 30 maja 1948. Większość jej budynków wyburzono^[1].

Miejsce obecnie

Dawny budynek Bajt Dżiz, obecnie w kibucu Harel

Na gruntach należących do Bajt Dżiz powstał w 1948 kibuc Harel, a następnie w 1950 moszaw Celafon i w 1960 wieś Gizo.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Bajt Dżiz: „Szkoła jest jedynym zachowanym punktem orientacyjnym i jest używana jako obiekt rekreacyjny, w którym dobudowano wieżę obserwacyjną straży pożarnej. Ocalała pewna liczba domów. Niektóre z nich są używane jako magazyny, inne są opuszczone. Jeden z magazynów jest dużą kamienną konstrukcją o płaskim dachu, z łukowatymi oknami. Trzy opuszczone domy są dwupoziomowymi budynkami”^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Welcome To Bayt Jiz. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-05-16]. (ang.).
↑ Moshe Sharon: Corpus Inscriptionum Arabicarum Palaestinae. Brill, s. 146. ISBN 978-90-04-11083-0.

[jiz-1] Welcome To Bayt Jiz. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-05-16]. (ang.).

[2] Moshe Sharon: Corpus Inscriptionum Arabicarum Palaestinae. Brill, s. 146. ISBN 978-90-04-11083-0.

[1]

[2]

Dystrykt Akki	Al-Amka Al-Bassa Al-Birwa Arab as-Samnija Chirbat Dżiddin Chirbat Iribbin Dajr al-Kasi Ad-Damun Al-Ghabisijja Ikrit Al-Kabri Kafar Inan Kuwajkat Al-Manszijja Al-Mansura Mi’ar An-Nabi Rubin An-Nahr Ar-Ruwajs As-Sumajrijja Suhmata Suruh At-Tall Tarbicha Tarszicha Umm al-Faradż Az-Zib
Dystrykt Bajsanu	Arab al-Arida Arab al-Bawati Arab as-Safa Al-Aszrafija Bajsan Al-Bira Al-Chunajzir Danna Dżabbul Farwana Al-Fatur Al-Ghazzawija Al-Hamidija Al-Hamra Jubla Kafra Kaukab al-Hawa Kumja Masil al-Dżizl Al-Mazar Al-Murassas As-Sachina As-Samirija Sirin At-Taka Tall asz-Szauk At-Tira Umm Adżra Umm Sabuna Zaba Az-Zawija
Dystrykt Beer Szewy	Audża al-Hafir Al-Chalasa Al-Dżammama Al-Imara
Dystrykt Dżaninu	Ajn al-Mansi Al-Dżaufa Ladżdżun Al-Mazar Nuris Zirin
Dystrykt Gazy	Arab Sukrir Bajt Affa Bajt Daras Bajt Dżirdża Bajt Tima Barbara Barka Al-Batani al-Gharbi Al-Batani asz-Szarki Bil’in Burajr Al-Chisas Dajr Sunajd Dimra Al-Dżaladija Al-Dżija Dżulis Al-Dżura Dżusajr Al-Faludża Hamama Hatta Hiribja Hudż Hulajkat Ibdis Irak al-Manszija Irak Suwajdan Isdud Jasur Karatija Kastina Kaufacha Kaukaba Al-Masmija al-Kabira Al-Masmija as-Sagira Al-Muharraka Nadżd Ni’ilja As-Sawafir al-Gharbija As-Sawafir asz-Szamalija As-Sawafir asz-Szarkija Simsim Summil Tall at-Turmus
Dystrykt Hajfy	Abu Szusza Abu Zurajk Ajn Ghazal Ajn Haud Arab al-Fukara Arab an-Nufajat Arab Zahrat ad-Dumajri Atlit Balad asz-Szajch Barrat Kisarja Burajka Al-Burdż Al-Butajmat Chirbat Kumbaza Chirbat Lid Chirbat as-Sarkas Chirbat Sasa Chirbat as-Sawamir Chirbat asz-Szuna Chubbajza Dalijat ar-Rauha Ad-Dumun Dżaba Al-Dżalama Al-Ghubaja al-Fauka Al-Ghubaja at-Tahta Hausza Idżzim Jadżur Kabara Al-Kafrajn Kafr Lam Kamun Kannir Al-Kasajir Kira Kisarja Al-Manara Al-Mansi Al-Mansura Al-Mazar An-Naghnaghijja Ar-Rihanija Sabbarin As-Sarafand As-Sindijana Tantura At-Tira Umm asz-Szauf Umm az-Zinat Wa’arat as-Sarris Wadi Ara
Dystrykt Hebronu	Adżdżur Bajt Dżibrin Bajt Nattif Barkusja Dajr ad-Dubban Dajr an-Nachchas Ad-Dawajima Al-Kubajba Kudna Mughallis Ra’na Tall as-Safi Umm Burdż Zajta Az-Zakarija Zikrin
Dystrykt Jafy	Al-Abbasijja Abu Kabir Abu Kiszk Bajt Dadżan Bijar Adas Al-Chajrija Al-Dżammasin al-Gharbi Al-Dżammasin asz-Szarki Dżarisza Fadżdża Idżlil al-Kiblija Idżlil asz-Szamalija Jazur Kafar Ana Al-Masdżid al-Haram Al-Masudija Al-Mirr Al-Muwajlih Rantija As-Safirija Sakija Salama As-Sawalima Asz-Szajch Muwannis Wilhelma
Dystrykt Jerozolimy	En Kerem Akkur Allar Artuf Bajt Itab Bajt Mahsir Bajt Nakkuba Bajt Sul Bajt Umm al-Majs Al-Burajdż Dajr Aban Dajr Amr Dajr al-Hawa Dajr Jasin Dajr Rafat Dajr asz-Szajch Dżarasz Al-Dżura Islin Ism Allah Iszwa Al-Kabu Kalunja Kasla Al-Kastal Al-Lauz Lifta Al-Malha Nitaf Ras Abu Ammar Sara Saris Sataf Suba Sufla Szajch Badr At-Tannur Al-Umur Al-Waladża
Dystrykt Nazaretu	Indur Malul Al-Mudżajdil Saffurija
Dystrykt Ramli	Abu al-Fadul Abu Szusza Adżandżul Akir Bajt Dżiz Bajt Far Bajt Nabala Bajt Susin Bajt Szanna Al-Barrija Barfilija Baszszit Bir Ma’in Bir Salim Al-Burdż Al-Buwajra Al-Chajma Charruba Chulda Dajr Abu Salama Dajr Ajjub Dajr Muhajsin Dajr Tarif Danijal Ad-Duhajrijja Dżilja Dżimzu Al-Hadisa Idnibba Innaba Jibna Katra Kazaza Al-Kubab Al-Kubajba Kula Al-Kunajisa Al-Latrun Lidda Al-Madżar Madżdal Jaba Al-Muchajzin Al-Mansura Al-Muzajri’a An-Na’ani An-Nabi Rubin Ramla Sadżad Sajdun Salbit Sarafand al-Amar Sarafand al-Charab Szahma Szilta At-Tina At-Tira Umm Kalcha Wadi Hunajn Zakarijja Zarnuka
Dystrykt Safedu	Abil al-Kamah Al-Abisijja Akbara Ajn az-Zajtun Alma Ammuka Arab asz-Szamalina Arab az-Zubajd Bajsamun Birijja Al-Butajha Al-Buwajzijja Al-Chalisa Chan ad-Duwajr Chijam al-Walid Al-Chisas Dajszum Dallata Ad-Dawwara Ad-Dirbaszijja Ad-Dirdara Dżahula Al-Dżauna Dżubb Jusuf Fara Farradijja Fir’im Ghabbatijja Ghuraba Al-Hamra Harrawi Hunin Al-Husajnijja Jarda Kabba’a Kadas Kaddita Al-Kudajrijja Kafar Birim Kajtijja Karraza Kirad al-Bakkara Kirad al-Ghannama Lazzaza Madahil Al-Malkijja Mallaha Al-Manara Al-Mansura Mansurat al-Chajt Al-Manszijja Marus Mirun Mughar al-Chajt Al-Muftachira Al-Muntar An-Nabi Jusza An-Naima Ar-Ras al-Ahmar Sabalan Safsaf Saliha As-Salihijja As-Sammui As-Sanbarija Sa’sa Asz-Szauka at-Tahta Asz-Szuna Tajtaba Tulajl Al-Ulmanija Al-Urajfija Al-Wajzija Az-Zahirijja at-Tahta Az-Zangharija Az-Zawija Az-Zuk al-Faukani Az-Zuk at-Tahtani
Dystrykt Tyberiady	Aulam Ad-Dalhamija Chirbat al-Wara as-Sauda Ghuwajr Abu Szusza Hadasa Al-Hamma Hittin Jakuk Kafar Sabat Lubja Madhar Al-Madżdal Al-Manara Al-Mansura Al-Manszija Nasir ad-Din Nimrin An-Nukajb As-Samakija Samach As-Samra Asz-Szadżara At-Tabigha Al-Ubajdijja
Dystrykt Tulkarm	Bajjarat Hannun Al-Dżalama Chirbat al-Manszija Chirbat az-Zababida Chirbat Bajt Lid Chirbat Zalafa Fardisja Ghabat Kafar Sur Kafr Saba Kakun Al-Manszija Miska Ramal Zajta Tabsur Umm Chalid Wadi al-Hawaris Wadi Kabbani